دانستنى هاى داورى
احرازصلاحیت داور
کلیات
منشا صلاحیت قاضی قانون است اما منشا صلاحیت داور قرارداد طرف های اختلاف است.
صلاحیت قاضی اجباری است و هرکس که شكايتى داشته باشد بدون نياز به توافق با طرف ديگر اختلاف مورد حكم قاضی قرار مى گيرد و میتواند دعوای خودش را در دادگاه طرح کند. اما برای مراجعه به داور خواهان باید رضایت خوانده را هم داشته باشد چون داوری روشی است اختیاری و محتاج توافق طرفها.
1-صلاحیت موضوعی داور
اصل عدم صلاحیت داور است چون دادگاه های دادگستری مرجع تظلمات عمومی هستند. پس هیچکس نمیتواند به هیچ اختلافی رسیدگی کند مگر اینکه اصحاب دعوا اذن یا اجازهی حل و فصل اختلاف را به او داده باشند. این توافق طرف ها صلاحیت موضوعی داور را تشکیل میدهد.
همچنین اصل این است که اشخاصی میتوانند به داوری مراجعه کنند و درخواست رسیدگی نمايند که این اشخاص طرف قرارداد داوری باشند.
چنانچه تمام طرف ها رضایت به ارجاع اختلاف به داوری نداشته باشند رسیدگی داور و رای وی هیچ ارزشی ندارد و به تقاضای ذینفع در دادگاه این رای ابطال خواهدشد.
بنابراین نخستین پیشنیاز داوری وجود یک موافقتنامه داوری معتبر است که تراضی طرفین در مراجعه به داوری را اثبات نماید.
2-صلاحیت شخصی داور
احراز توافق طرفها برای ارجاع اختلاف به داوری شرط لازم ارجاع اختلاف به داوری است اما کافی نیست. لازم است که داور صلاحیت شخصی هم داشته باشد. مقصود از صلاحیت شخصی این است که داور شرایط منظور نظر طرفها و نیز وجود شرایط و فقدان موانع در قانون مقرر داوری را داشتهباشد و احراز کند.
در صلاحیت شخصی ، داور باید شرایط لازم و فقدان موانع را از بدو تا ختم رسیدگی داشتهباشد. به عبارت دیگر از دست دادن شرایط لازم یا ایجاد مانع در داور صلاحیت شخصی وی را نابود خواهد کرد.
چنانچه طرفها ویژگی یا ویژگیهایی را برای داور تعیین کردهباشند داور باید از داشتن این ویژگی ها مطمئن باشد و بهتر است به طرفها این موضوع را اثبات کند.